របាំអប្សរា

របាំអប្សរា ជាស្នាព្រះហស្ថរបស់ព្រះមហាក្សត្រយានី ស៊ីសុវត្ថិ ព្រះកុសមៈនារីរ័ត្នសិរីវឌ្ឍនានៅឆ្នាំ១៩៦១ (ជាព្រះមាតានៃសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ)។ កាលនោះ ព្រះមហាក្សត្រយានី ទ្រង់យាងទៅធ្វើព្រះរាជទស្សនកិច្ចនៅសាលាបឋមសិក្សាសុធារស។ នាយិកាសាលា ដែលបានរៀបចំពិធីសិល្បៈកុមារ បានកាត់ក្រដាសធ្វើជាមកុដ ដូចគ្នា នឹងមកុដអប្សរាឆ្លាក់ជាប់ជញ្ជាំងប្រាសាទអង្គរវត្តបេះបិទ។ រឿងនេះ ញ៉ាំងឲ្យព្រះមហាក្សត្រយានីផ្តួចផ្តើមគំនិត បង្កើតរបាំនេះឡើង បានប្រសិទ្ធិនាមថា “របាំអប្សរា” ។ សម្តេចព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី គឺជាតួឯកអប្សរាទីមួយ ។

ពាក្យ “អប្សរា” គឺជាពាក្យផ្សំខ្មែរ និង សំស្រ្កឹត មានន័យថា របាំទេវៈ របាំទេពអប្សរ ឬ របាំទេវតា។ បើនិយាយពីគ្រឿងតុបតែងកាយមកុដអប្សរានិងក្បាច់រាំជាដើមសុទ្ធតែបានចម្លងតាមគំរូអប្សរានៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទអង្គរវត្តទាំងអស់។

របាំអប្សរា គឺជារបាំមួយក្នុងបណ្តារបាំព្រះរាជទ្រព្យឬរបាំក្បាច់បុរាណខ្មែរដែលត្រូវបានអង្គការយូណេស្កូទទួលចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌអរូបរីនៃមនុស្សជាតិ ( Intangible Heritage of Humanity) កាលពីថ្ងៃទី០៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៣។

Comments

របាំប្រជាប្រិយ

បង្កើតឡើងក្នុងសតវត្សទី២០ គឺជារបាំប្រជាប្រិយដែលបញ្ជាក់ថា ទំនៀមទម្លាប់វប្បធម៌ផ្សេងៗ និងក្រុមជនជាតិនៃប្រទេសកម្ពុជា។ របាំប្រជាប្រិយខ្មែរជាធម្មតាមានល្បឿនលឿនជាងរបាំបុរាណ។ ចលនានិងកាយវិការមិនមានក្បាច់ដូចរបាំបុរាណទេ។ អ្នករាំរបាំប្រជាប្រិយស្លៀកសម្លៀកបំពាក់របស់ប្រជាជនដែលពួកគេកំពុងបង្ហាញ ដូចជាជនជាតិ ចាម ,ជនជាតិភាគតិចនៅតំបន់ខ្ពង់រាប, និងកសិករ។ របាំប្រជាប្រិយខ្លះនិយាយអំពីស្នេហា ឬរឿងព្រេងនិទាន។ តន្ត្រីរបាំប្រជាប្រិយភាគច្រើនត្រូវបានប្រគុំដោយវង់ភ្លេង មហោរី ។ របាំផ្លិត របាំផ្លយ សួយ

របាំខ្មែរ

ទម្រង់សិល្បៈសម្តែងសំខាន់របស់ប្រទេសកម្ពុជាគឺ របាំបុរាណខ្មែរ ឬ របាំព្រះរាជទ្រព្យ ជា ទម្រង់របាំដែលមានស្ទីលខ្ពស់មានប្រភពចេញពីរាជវាំង។ ដើមឡើយត្រូវបានសម្តែង និងថែរក្សាដោយអ្នកចូលរួមនៅព្រះបរមរាជវាំង របាំបុរាណខ្មែរត្រូវបានណែនាំដល់សាធារណជនទូទៅក្នុងពាក់កណ្តាលសតវត្សទី ២០ ហើយត្រូវបានធ្វើឡើងយ៉ាងទូលំទូលាយថាជានិមិត្តរូបនៃវប្បធម៌ខ្មែរ ដែលតែងតែសម្តែងក្នុងកម្មវិធីសាធារណៈ ថ្ងៃឈប់សម្រាក និងសម្រាប់អ្នកទេសចរដែលមកទស្សនាកម្ពុជា។ ការសម្តែងមានអ្នករាំស្លៀកពាក់យ៉ាងប៉ិនប្រសប់ សំដែងកាយវិការយឺតៗ និងជារូបភាព ទៅនឹងការប្រគុំតន្ត្រីនៃក្រុម ភ្លេងពិណពាទ្យ ។ ល្ខោនបុរាណរួមបញ្ចូលទាំងរបាំនៃការថ្វាយពរ ឬ ការបួងសួង និងការបញ្ចូលរឿងប្រពៃណី និង កំណាព្យវីរភាព ដូចជារឿង រាមាយណៈ ជាដើម។ របាំបុរាណពីរដែលគេសម្តែងច្រើនជាងគេគឺ របាំជូនពរ និងរបាំ ទេពអប្សរា ។ឈ្មោះផ្សេងទៀតសម្រាប់របាំបុរាណខ្មែររួមមាន "របាំព្រះរាជទ្រព្យ" និង "ល្ខោនព្រះរាជទ្រព្យកម្ពុជា" ទោះបីជាពាក្យចុងក្រោយក៏អាចសំដៅលើរបាំជាតិកម្ពុជាដែរ។ ជាភាសាខ្មែរគេហៅជាផ្លូវការថា "របាំព្រះរាជទ្រព្យ") ឬ ...

របាំត្រុដិ

របាំត្រុដិជាកេរដំណែលវប្បធម៌មន-ខ្មែរ ដែលជនជាតិ ខ្មែរព្រៃភ្នំ ដូចជាពួក សម្រែ សួយ និងព័រ ជាដើម ព្រមទាំងជនជាតិខ្មែរនៅខេត្តស៊ីសាកេត សុរិន្ទ្រ សៀមរាប ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងប្រជាពលរដ្ឋ មួយចំនួនទៀត នៅខេត្តផ្សេងៗ ពិសេសក្រសួង ស្ថាប័នទាំងរដ្ឋ និងឯកជនភាគច្រើន តែងតែប្រារព្ធ ក្នុងពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ ឬក្នុងពេល ដែលសត្វព្រៃរត់ ចូលស្រុកភូមិជាដើម។ ចំណែកជនជាតិចិន គេមាន របាំម៉ុងសាយ ដើម្បីសំដែងដេញឧបទ្រព ចង្រៃ។ តាមការពិត របាំត្រុដិនេះ គឺជាបុណ្យឆ្លងពីឆ្នាំចាស់ចូលឆ្នាំថ្មី ពីភាពឧបទ្រពចង្រៃ ទៅភាពសម្បូរណ៍ សប្បាយផង។ ពាក្យ ត្រុដិ សំដៅដល់ពេល ដែលឆ្នាំ ចាស់ដាច់ ដើម្បីត្រាច់ផ្លាស់ចូលឆ្នាំថ្មី។ តាមអត្ថន័យនេះ របាំត្រុដិ ដែលត្រូវ បានប្រារព្ធធ្វើនោះ គឺត្រូវកំណត់ដំណើរកាត់ផ្តាច់ នៃឆ្នាំ នីមួយៗ ក្នុងទស្សនៈ របស់ជនជាតិខ្មែរ ដែលបានរស់នៅខ្ពង់ រាប និងវាលទំនាប។ ដូច្នេះហើយក្នុងពិធីបុណ្យឆ្លងនេះ គេប្រសិទ្ធពរជ័យសព្ទសាធុការសម្រាប់ឆ្នាំថ្មី ដែលចូលមកដល់ ដោយសេចក្តីសប្បាយរីករាយ។ ក្នុងន័យដដែល នេះ ការដែលគេមិនបាន ប្រារព្ធពីធីបុណ្យឆ្លង ឬការមិនចូលរួមអបអរសាទរនូវ របាំនេះ ដោយប្រការណាមួយ អាចនាំមកនូវរាល់អំពើទុក្ខ សោកពុំ ខាន។ ន...

ខ្មែរ

Search This Blog